„Jubileusz 10-lecia współpracy Dzierżoniów - Lanskroun”

Mikroprojekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu Glacensis w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska- Rzeczpospolita Polska 2007 -2013“

„Przekraczamy granice”

Najważniejszym wydarzeniem związanym z obchodami jubileuszu współpracy pomiędzy Dzierżoniowem i Lanškroun będzie uroczysta sesja Rady Miejskiej. W jej trakcie radni podejmą uchwałę w sprawie nadania skrzyżowaniu ulic Batalionów Chłopskich, Kolejowej i Staszica nazwy „Rondo Czeskie”. Podczas obrad, które rozpoczną się 26 października o godzinie 10.00 w Sali Rycerskiej, będzie można także poznać szczegóły nawiązania współpracy. Uroczystości związane z jubileuszem przygotowano także w Lanškroun.
Początki współpracy
Pierwsze kontakty pomiędzy miastami nawiązały funkcjonujące w Dzierżoniowie i Lanškroun zakłady „Diora” i „Telsa”. Jeszcze na początku lat dziewięćdziesiątych partnerstwo poszerzono o współpracę Zespołu Szkół Radiotechnicznych ze Średnią Zintegrowaną Szkołą w Lanškroun. Z upływem lat rosło grono osób i działających wspólnie instytucji, co w 1999 roku zaowocowało podpisaniem umowy o partnerstwie miast. Jej trzon niezmiennie stanowi oświata i kultura. Mocno związane ze sobą są biblioteki oraz działające w obu miastach szkoły muzyczne. Od dziesięciu lat uczniowie dzierżoniowskich szkół podstawowych i gimnazjalnych spędzają czas w Lanškroun korzystając m.in. z bogatej bazy narciarskiej w okolicach miasta. Czesi odwiedzają nas systematycznie m.in. przy okazji „TRAKT-u”. Zresztą pomysł na taką imprezę w Dzierżoniowie bazował na mającej wieloletnią tradycję czeskiej „KOPIE”. Podobnie jak w przypadku najstarszego partnera Dzierżoniowa, jakim jest Bischofsheim, najsilniejsze więzi z mieszkańcami Lanškroun tworzą się poprzez mieszkańców zrzeszonych w Towarzystwie Miast Partnerskich. Współpracy z Lanškroun zawdzięczamy także kolejnego, polskiego partnera Dzierżoniowa, jakim jest położony koło stolicy Serock. Co ciekawe, do pierwszego spotkania przedstawicieli Dzierżoniowa i Serocka doszło właśnie w Czechach, ponieważ Serock i Lanškroun to także miasta partnerskie.
Historia Lanškroun w pigułce
Początki miasta, które podobnie jak Dzierżoniów, otoczone jest pięknymi górami, sięgają XIV wieku. Od tego czasu Lanškroun rozwijał się jako centrum handlu i rzemiosła. W mieście odbywały się targi, powstawały tu typowe w czeskich miastach cechy piekarzy, szewców, murarzy, kamieniarzy, ślusarzy, garncarzy, kowali, bednarzy, kołodziejów, rymarzy, sukienników, barwiarzy i tkaczy. W roku 1701 w mieście powstał książęcy browar, a dziewięćdziesiąt lat później Lanškroun ogłoszono swobodnym miastem municypalnym i od tego czasu na jego czele stoi burmistrz. W XIX wieku rozpoczął się szybszy rozwój gospodarczy miasta, w którym powstały m.in. państwowe zakłady tytoniowe oraz fabryka dywanów i zamszu. Wśród rzemiosł do II połowy XIX wieku dużą popularnością cieszyło się tkactwo ręczne. Już od 1899 roku Lanškroun dysponowało wodociągiem, a w listopadzie 1903 roku oddano do użytkowania miejską gazownię. W tych samych dniach w domach i na ulicach po raz pierwszy zapaliły się lampy gazowe. Po zawarciu układu w Monachium, na początku października 1938 roku, Lanškroun zostało przyłączone do Niemiec. W tym okresie zmienił się także charakter lanškrounskiego przemysłu. Większość tutejszych fabryk była stopniowo włączana do niemieckiego przemysłu zbrojeniowego. Najbardziej charakterystyczne było umieszczenie w miejscu wcześniejszych zakładów tytoniowych oddziału firmy Siemens, zajmującego się produkcją elektrotechniczną o charakterze zbrojnym. Okres odłączenia Lanškroun od Czechosłowacji skończył się 9 maja 1945, kiedy miasto zajęły oddziały Armii Czerwonej. W tym samym czasie do miasta przeniknęły także partyzanckie oddziały działające w jego okolicy. 17 maja 1945 r. pełną kontrolę nad miastem przejęła czechosłowacka armia. W sierpniu 1945 r. w Lanškroun odbyły się, zaraz po Pradze, najkrwawsze sądy ludowe nad nazistowskimi przestępcami. Po zakończeniu wysiedleń Niemców, 31 października 1946, Lanškroun stał się w pełni czeskim miastem. Rozwój miasta nastąpił po roku 1945, gdy Lanškroun przeistoczyło się w powiatowe centrum administracji. W lutym 1948 roku przeprowadzono komunistyczny pucz, który zlikwidował demokratyczny system państwa. Ze stanem tym większość obywateli nigdy się nie pogodziła, co przejawiło się wyraźnie w roku 1968, kiedy większość mieszkańców spontanicznie opowiedziała się za zmianą reżimu politycznego. Interwencja sowieckich czołgów przedłużyła istnienie tzw. realnego socjalizmu jeszcze o kolejnych 21 lat. W latach 90 przeprowadzono wiele remontów obiektów historycznych, np.: ratusza, placu J. M. Marka oraz historycznego zamku, który warto odwiedzić.

www.dzierzoniow.pl